Van kerk tot culturele hotspot
We vertellen je in het kort belangrijke verhalen uit de geschiedenis van de Grote Kerk Veere. Dit monumentale pand is gesticht in 1332, als Onze Lieve Vrouw Ter Sneeuw. Ze werd verbouwd tot Gotische kruisbasiliek, met een toren die honderd meter de hemel in moest reiken. Het ontwerp was van de bekende bouwmeesterfamilies Spoorwater en Keldermans, die ook verantwoordelijk zijn voor de kathedraal van Mechelen, het Markiezenhof in Bergen op Zoom en de stadhuizen van Leuven en Middelburg.
Ruim 675 jaar later is de Grote Kerk Veere een culturele plek, waar je kunt genieten van kunstwerk, installaties, optredens en evenementen.
Vol verhalen
De Grote Kerk Veere zit vol met verhalen… Het heeft een bewogen geschiedenis. Van hospitaal tot opvang voor vee. De toren werd nooit afgebouwd en alle kerkschatten en ornamenten zijn in de loop der tijd verdwenen. Toch valt er nog veel te ontdekken, zoals je in onze Experience ziet.
Schotse invloeden
Hoewel de eerste delen van de kerk stammen uit 1332, heeft de kerk haar huidige omvang te danken aan de latere economische voorspoed van Veere. Er bestonden al handelsrelaties tussen Veere en Schotland. Maar wat een belangrijke gebeurtenis was, was het huwelijk tussen Wolfert VI van Borselen, heer van Veere, en de Schotse prinses Mary Stuart, dochter van de koning Jacobus I van Schotland. Dit huwelijk werd gesloten in de Grote Kerk Veere in 1444.
Het markeert het startpunt voor florerende periode van Veere. De stad groeide door de talloze Schotse handelaren, die zich na het huwelijk vestigen in Veere. De Schotten in Veere hadden onder meer eigen wetten en mochten eigen rechtspraak uitoefenen. Dankzij de handel tussen Veere en Schotland, groeide de stad. Daardoor bleek de toenmalige kerk in de vijftiende eeuw te klein voor de bevolking. In 1472 heeft Wolfert daarom de kerk uitgebreid.
Engelse en Franse bezetting
We springen vooruit in de tijd… Begin negentiende eeuw werd Veere gebombardeerd door de Engelsen. De Grote Kerk raakte, door beschadiging, onbruikbaar voor de eredienst.
Eén jaar later, in 1810, nam de Franse bezetter na het vertrek van de Engelsen heel Walcheren in bezit. De Grote Kerk Veere werd in 1811 geheel ontruimd om te dienen als ziekenhuis. Daarmee verloor de Grote Kerk haar religieuze functie. Het monument heeft sindsdien gediend als militair hospitaal, bedelaarswerkplaats, opslagruimte en als noodopvang voor vee tijdens de inundatie en de Watersnoodramp.
Het eerste Rijksmonument
De kerk heeft verschillende rampen en oorlogen overleefd. Hoe zwaar ze ook beschadigd werd, ze bleef zelfs tot na de Tweede Wereldoorlog drinkwater bieden aan de Veerenaren via het kolossale dak en de eeuwenoude cisterne.
De kerk heeft zoals je ziet een rol gespeeld in de belangrijkste hoofdstukken uit onze geschiedenis. Toch raakte het in verval. Eind negentiende eeuw werd de kerk gered van de sloop door Victor de Stuers. Hij benoemde het gebouw tot het allereerste Rijksmonument van Nederland!
Vandaag vind je culturele programma’s en bijzondere evenementen in de kerk. De Grote Kerk Veere is in eigendom van Monumentenbezit. In Zeeland horen ook de Oostkerk in Middelburg, de Sint-Bavo in Aardenburg, de Sint Lievensmonstertoren in Zierikzee en de Schotse Huizen in het portfolio van Monumentenbezit.